21η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης, 8-11 Μαΐου 2025 – ένας «οδικός χάρτης» για τους περιηγητές της φετινής έκθεσης!

Αγαπημένοι Έλληνες δημιουργοί, αλλά και σημαντικοί ξένοι συγγραφείς, εικονογράφοι και ακαδημαϊκοί επισκέπτονται και αυτήν τη χρονιά τη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με τους Έλληνες εκδότες και τα μορφωτικά ινστιτούτα, φέρνοντάς μας τη δική τους
ματιά στον κόσμο!
21 χρόνια Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης: Ένας από τους πλέον σημαντικούς, διεθνώς αναγνωρισμένους πολιτιστικούς θεσμούς της χώρας που φέτος διοργανώνεται για πρώτη φορά από το νέο φορέα του βιβλίου, το Ελληνικό Ίδρυμα Βιβλίου και Πολιτισμού (ΕΛΙΒΙΠ).
Το ΕΛΙΒΙΠ ιδρύθηκε το 2024 με σκοπό την προαγωγή των ελληνικών γραμμάτων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, την ανάδειξη του βιβλίου ως μορφωτικού, πολιτιστικού και ψυχαγωγικού μέσου και την προβολή του ελληνικού πολιτισμού και της ελληνικής γλώσσας διεθνώς.
Με σύνθημα «Α(Ι)νθρώπινη Δημιουργικότητα», η μεγάλη συνάντηση του κόσμου του βιβλίου πραγματοποιείται από τις 8 έως τις 11 Μαΐου 2025, στο Διεθνές Εκθεσιακό και Συνεδριακό Κέντρο ΔΕΘ-HELEXPO.
Τιμώμενη Χώρα η Ιταλία
Τιμώμενη χώρα για το 2025 είναι η γειτονική μας Ιταλία, με την οποία μας συνδέουν κοινές αξίες και στενοί ιστορικοί αλλά και λογοτεχνικοί δεσμοί – μας ενώνουν «Κοντινοί Ορίζοντες», όπως και το μότο της. Καλεσμένοι συγγραφείς, εκδότες, μεταφραστές, εικονογράφοι, ακαδημαϊκοί, δημοσιογράφοι, διοργάνωση αφιερωμάτων και εκθέσεων, όπως αυτές για τον Andrea Camilleri και τον Hugo Pratt, επαγγελματικά προγράμματα, συζητήσεις και δράσεις συγκαταλέγονται, μεταξύ άλλων, στο πλούσιο πρόγραμμα της Ιταλίας, το οποίο έχει ανακοινωθεί και θα βρείτε ΕΔΩ.
Με έμπνευση εξάλλου από την τιμώμενη χώρα, οι Έλληνες εκδότες προτείνουν στην έκθεση ένα επιπλέον συναρπαστικό πρόγραμμα με έντονη γεύση Ιταλίας, το οποίο περιλαμβάνει τις παρακάτω δράσεις:
••• H ζωή του μεγάλου Ennio Morricone ξεδιπλώνεται μέσα από τα μάτια του γιου του, Marco –που θα είναι παρών στη Θεσσαλονίκη– καθώς και του στενού φίλου του, μεγάλου συνθέτη Valerio Cappelli. Αφορμή το βιβλίο «Ennio Morricone. H ιδιοφυΐα, o άνθρωπος, ο πατέρας» του Marco Morricone και του Valerio Cappelli από τις εκδόσεις Μετρονόμος.
••• Οι συνεργατικές εκδόσεις Ακυβέρνητες Πολιτείες παρουσιάζουν τη θεατρική σειρά με έργα των Ντάριο Φο και Φράνκα Ράμε, όπως «Ο τυχαίος θάνατος ενός αναρχικού», «Δεν πληρώνω! Δεν πληρώνω!», κ.ά., σε νέες μεταφράσεις του Αχιλλέα Καλαμάρα. Επίσης από τις Ακυβέρνητες Πολιτείες, καθώς και από τις εκδόσεις Ψηφίδες παρουσιάζεται η «working class» λογοτεχνία του Alberto Prunetti, ο οποίος θα συνομιλήσει στη Θεσσαλονίκη με τον μεταφραστή Βαγγέλη Ζήκο, ενώ για τη δεξιά στροφή μιας εργατούπολης θα μιλήσει ο συγγραφέας Alessandro Portelli με αφορμή το βιβλίο του “Από το Κόκκινο στο Μαύρο” (εκδόσεις Πλέθρον) μαζί με τη μεταφράστρια Ρίκη Βαν Μπουσχότεν.
••• Θα παρουσιαστεί η «Πορεία προς τη Ρώμη και τα περίχωρα» του Εμίλιο Λούσου (εκδόσεις Αλφειός), που περιγράφει την άνοδο του φασισμού, τις αντιστάσεις και τις πολιτικές δολοπλοκίες 1919-1929 με τον Λάμπρο Φλιτούρη, Αν. Καθηγητή Νεότερης Ιστορίας Παν/μίου Ιωαννίνων και τον μεταφραστή Βαγγέλη Ζήκο.
••• Οι εκδόσεις Αρμός παρουσιάζουν τα βιβλία του Vito Mancuso, ενός από τα πλέον αναστοχαστικά πνεύματα της Ευρώπης, ενώ οι εκδόσεις Εστία φέρνουν κοντά μας τον Francesco Colafemmina με το νέο του βιβλίο «Φως σε σκοτεινούς καιρούς – ο ελληνορωμαϊκός πολιτισμός.», που θα συνομιλήσει με την Βιολέττα Ζεύκη, μεταφράστρια αρχαιολόγο, Νίκο Καραπιδάκη, Διευθυντή του περιοδικού Νέα Εστία, ομ. καθηγητή Ιονίου Πανεπιστημίου και Μιχάλη Χρυσανθόπουλο, Ομ. Καθηγητή στο Τμήμα Φιλολογίας ΑΠΘ.
••• Είκοσι συγγραφείς ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα των εκδόσεων Εύμαρος να γράψουν διηγήματα για τα καλύτερά τους χρόνια στην Ιταλία του ’60, ’70 και ’80 κι έτσι γεννήθηκε το «Vivere pericolosamente 2, 20 ιστορίες από την Ιταλία» που παρουσιάζεται στην ΔΕΒΘ από τους Φοίβο Γκικόπουλο, ομ. καθηγητή Φιλοσοφικής Σχολής ΑΠΘ, Παύλο Νεράντζη, δημοσιογράφο, Βασίλη Κονιόρδο, αρχιτέκτονα- συγγραφέα και Πέτρο Κακολύρη, εκδότη. Οι εκδότες Εύμαρος παρουσιάζουν επίσης το βιβλίο του Δημήτρη Προύσαλη «Παραμύθια λαϊκά από τους τόπους της Ιταλίας».
••• Το έργο και η ζωή του Πιερ Πάολο Παζολίνι παρουσιάζονται από τις εκδόσεις 24 Γράμματα με ομιλητή τον Γιάννη Παππά, ενώ οι «Μελλοντικοί Απρίληδες του Πιέρ Πάολο Παζολίνι», με ποιήματα, συνεντεύξεις και άλλα κείμενα παρουσιάζονται από τις εκδόσεις Μπαρμπουνάκης από τη μεταφράστρια Ιωάννα Σκαντζέλη.
••• Δύο διηγήματα από κάθε ημέρα του «Δεκαημέρου» του Βοκάκιου, μια επιλογή δηλαδή είκοσι διηγημάτων που τα διηγούνται αμιγώς οι γυναίκες πρωταγωνίστριες του έργου παρουσιάζεται από τις εκδόσεις Περισπωμένη σε επιμέλεια του ποιητή και μεταφραστή, Στέλιου Χουρμουζιάδη. Την έκδοση προλογίζει ο διευθυντής του Ιταλικού Ινστιτούτου, Francesco Neri.
••• Μια από τις νέες φωνές της ιταλικής λογοτεχνίας, ο Alberto Ravasio, συνομιλεί με την Κωνσταντίνα Γερ. Ευαγγέλου, μεταφράστρια, Καθηγήτρια Ιταλικής Λογοτεχνίας, ΑΠΘ για το βιβλίο του «Η σεξουαλική ζωή του Γουλιέλμου Σπουτακιέρα» (εκδόσεις Οκτάνα), μια ευφυή, παιγνιώδη κριτική της νεότητας στα χρόνια της κρίσης.
••• Ο Ρομπέρτο Καμούρι, που κυκλοφορεί για πρώτη φορά στα Ελληνικά από τις εκδόσεις Ποταμός με το βιβλίο του «Σε μέτρα ανθρώπινα», θα συνομιλήσει με την μεταφράστριά του Άννα Παπασταύρου, ενώ οι Ζώης Κάσαρης και Γιάννης Μπαλαμπανίδης θα παρουσιάσουν το βιβλίο τους «Bar Italia. Δύο ταξίδια» των εκδόσεων Πόλις.
••• Με αφορμή την έκδοση της συλλογής διηγημάτων «Το Μαύρο Καράβι» από τις εκδόσεις Loggia, ο Τάσος Γέροντας, συγγραφέας και βιβλιοκριτικός, συνομιλεί με τη μεταφράστρια του βιβλίου Δήμητρα Δότση για το έργο του Νικόλα Πουλιέζε, του «Ναπολιτάνου Σάλιντζερ», υμνητή της Νάπολης και του παράδοξου.
••• Η ελληνική έκδοση (εκδόσεις Νεφέλη) του βιβλίου «Bella Maniera. Μελέτες για τον μανιερισμό του 16ου αιώνα» που συγκαταλέγεται στη βασική διεθνή βιβλιογραφία για το θέμα του μανιερισμού, έρχεται να καλύψει ένα μεγάλο κενό στην ελληνική βιβλιογραφία. Μιλούν οι Πέτρος Μαρτινίδης, ομ. καθηγητής Τμήμα Αρχιτεκτονικής ΑΠΘ και Παναγιώτης Ιωάννου, αναπλ. καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης, Παν/μιο Κρήτης.
Οι εκδόσεις Σαιξπηρικόν μας εισάγουν στα Σονέτα της Τοσκάνης, της Λάουρα Μπατιφέρα, μιας εξέχουσας μορφής της Ιταλικής ποίησης του 16ου αιώνα που χαρακτηρίστηκε στα χρόνια της ως η νέα Σαπφώ. Μιλούν οι: Έλσα Κορνέτη, ποιήτρια & μεταφράστρια, Γιώργος Δρίτσας, ποιητής και κριτικός λογοτεχνίας και Γιώργος Αλισάνογλου, ποιητής-εκδότης.
••• Τα Canti του Giacomo Leopardi σε δίγλωσση έκδοση του 2024 και πρωτότυπη μετάφραση του Γιάννη Κυπριανίδη παρουσιάζονται από τις εκδόσεις Τύρφη σε συντονισμό της Μαρίας Ψωμά Πετρίδου με ομιλητές τον μεταφραστή, την Τζίνα Καρβουνάκη, μεταφράστρια ιταλικής, τον Donato Loscalzo από το πανεπιστήμιο της Περούτζια κά. Η Ελληνοεκδοτική διοργανώνει εκδήλωση με αφορμή τη δίγλωσση ανθολογία «Κραυγές από τη Γη», όπου σύγχρονοι Έλληνες ποιητές και πεζογράφοι εκφράζουν, μέσω της τέχνης τους, τη σχέση του ανθρώπου με τη φύση, την κοινωνία και το περιβάλλον.
••• Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης παρουσιάζει το βιβλίο «Io madre mai» της Donata Carelli, παρουσία της συγγραφέα που θα συνομιλήσει με την Άντα Μπουμπάρα, Καθηγήτρια του Τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας ΑΠΘ, καθώς και το «Gli Indifferenti» του Alberto Moravia – Από την ιταλική εκδοτική επιτυχία στην ελληνική μετάφραση, με ομιλητές την Ελισσάβετ Μενελάου Επ. Καθηγήτρια του Τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας ΑΠΘ και τον Ηλία Σπυριδωνίδη, Επ. Καθηγητή του Τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας ΑΠΘ.
••• Το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας θα παρουσιάσει την επικείμενη σχολιασμένη έκδοση της Ιλιάδας που συμπληρώνει εκείνην της Οδύσσειας από το Ίδρυμα Lorenzo Valla πριν από 35 περίπου χρόνια. Συντονίζει η Ελένη Τρούγκου, Τακτική Ερευνήτρια στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας και μιλά ο Χρήστος Τσαγγάλης, Καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας, ΑΠΘ – Διευθυντής του Τμήματος Γλώσσας και Λογοτεχνίας, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας – Συγγραφέας ενός εκ των 6 τόμων της σχολιασμένης έκδοσης της Ιλιάδας από το Ίδρυμα Lorenzo Valla.
••• Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) παρουσιάζει την έκδοση «Ρόδος 1912-1947. Η πολιτική για τον σχεδιασμό και τη διαχείριση των μνημείων κατά την ιταλική κατοχή» που επικεντρώνεται στη διαχείριση και στον πολεοδομικό σχεδιασμό της μεσαιωνικής πόλης της Ρόδου κατά την Ιταλοκρατία (1912-1947) με ευρύτερους προβληματισμούς για την πολιτική αποκατάστασης, προστασίας και διαχείρισης αρχιτεκτονικών μνημείων σε ιστορικά κέντρα πόλεων. Μιλούν ο καθηγητής Βασίλης Κολώνας, ο συγγραφέας Κωνσταντίνος Καρανάσος και ο διευθυντής του Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου Αθηνών Francesco Neri, σε συντονισμό της Ουρανίας Καραγιάννη από τις εκδόσεις ΠΙΟΠ.
Στην έκθεση θα συμμετέχουν πάνω από 1000 Έλληνες και ξένοι ομιλητές και περισσότεροι από 400 εκθέτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ προγραμματίζονται 450 εκδηλώσεις από εκδότες και πολιτιστικούς φορείς.
Όπως δηλώνει ο Πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Βιβλίου και Πολιτισμού, Νίκος Μπακουνάκης:
«Με περισσότερους από 400 εκθέτες, Έλληνες και ξένους, με την παρουσία πολλών πολιτιστικών οργανισμών, όπως η Εθνική Βιβλιοθήκη, με εκατοντάδες εκδηλώσεις και εκατοντάδες ομιλητές, με ειδικές εκδηλώσεις για τα 100 χρόνια από την γέννηση του Μανώλη Αναγνωστάκη, με ένα πολύπτυχο επαγγελματικό πρόγραμμα και μ’ ένα πλούσιο πρόγραμμα για το παιδικό και εφηβικό βιβλίο, η 21η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου της Θεσσαλονίκης, η πρώτη έκθεση που διοργανώνει το ΕΛΙΒΙΠ, το νέο Ίδρυμα για το βιβλίο και θα είναι η πιο δυναμική στην ιστορία του θεσμού. Σε αυτό συμβάλλει και το πρόγραμμα «Ιταλία, τιμώμενη χώρα – Κοντινοί Ορίζοντες» που θα φέρει στην Θεσσαλονίκη πολλούς συγγραφείς, μεταφραστές, εκδότες αλλά και εκθέσεις, όπως η έκθεση για τα 100 χρόνια από την γέννηση του Αντρέα Καμιλέρι. Το άρωμα του Ιταλού συγγραφέα θα απλωθεί και στην πόλη, καθώς εστιατόρια θα προσφέρουν τις μέρες της έκθεσης ειδικά μενού με τα φαγητά που αγαπούσε ο ήρωας του Καμιλέρι, ο επιθεωρητής Μονταλμπάνο. Δώσαμε ιδιαίτερη σημασία στην προβολή της έκθεσης μέσα στη Θεσσαλονίκη, από το αεροδρόμιο μέχρι τα περίπτερα του Δήμου, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος ή τους χώρους του Φεστιβάλ Κινηματογράφου. Μου έκανε εντύπωση με πόση προθυμία οι οργανισμοί, από την Fraport μέχρι τον Δήμο της Θεσσαλονίκης, στηρίζουν την Έκθεση».
Βασικές θεματικές της 21ης ΔΕΒΘ
Ο φετινός τίτλος της ΔΕΒΘ, Α(Ι)νθρώπινη Δημιουργικότητα, θέτει στο επίκεντρο των συζητήσεων την πρόκληση της Τεχνητής Νοημοσύνης σε πολλές και διαφορετικές εκφάνσεις της:
- Από τα Fake news, τα ΜΜΕ και τα πνευματικά δικαιώματα μέχρι τα ανθρώπινα δικαιώματα, από τα ψηφιακά βιβλία, τη βιβλιοθηκονομία, την αγορά βιβλίου μέχρι τις μεταφράσεις και τη συγγραφή και από την εκπαίδευση μέχρι τους μηχανισμούς της διαφήμισης. Ανάμεσα στους καλεσμένους είναι ενδεικτικά ο Nadim Sadek, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Shimmr AI, μιας επιχείρησης που αναλύει το λεγόμενο «BookDNA» για την βελτιστοποίηση της προώθησης και πώλησης βιβλίων.
- Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος οργανώνει πάνελ για τον πολιτισμό στην εποχή των αλγορίθμων και των ολιγαρχιών, η Εταιρεία Συγγραφέων μιλά για το βιβλίο στην εποχή του ΑΙ, ενώ έντονη είναι η συζήτηση για τον ψηφιακό εγγραματισμό και την παιδεία στα μέσα.
- Με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένεται η εκδήλωση/Translation Slam που διοργανώνει η Πανελλήνια Ένωση Μεταφραστών με τίτλο «Άνθρωπος εναντίον Τεχνητής Νοημοσύνης στη Μετάφραση Λογοτεχνίας» όπου εξετάζονται στην πράξη οι δυνατότητες, τα όρια και οι ιδιαιτερότητες της αυτόματης μετάφρασης έναντι της μετάφρασης από άνθρωπο στο πλαίσιο της λογοτεχνίας.
- Έμφαση δίνεται επίσης σε ζητήματα ταυτότητας φύλου, καθώς και σε θέματα ψυχικής υγείας. Η ποίηση έχει κεντρικό ρόλο, οι «σκοτεινοί ήρωες» αναλύονται και η Ιστορία με τις αθέατες, συχνά μυστηριώδεις πλευρές της, φωτίζεται σε πολλές εκδηλώσεις και συζητήσεις στο πλαίσιο της 21 ης ΔΕΒΘ.
Ξένοι συγγραφείς
••• Ο συγγραφέας Thomas Errickson, γνωστός από το μπεστ σέλερ βιβλίο του «Ανάμεσα σε Ηλίθιους: Πώς να Κατανοήσεις (και να Επιβιώσεις) με Όλους!» (εκδ. Διόπτρα).
••• Με τη συνεργασία του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης το κοινό θα συναντήσει τον Batem (Luc Collin), σκιτσογράφο και σεναριογράφο κόμικς, γνωστό για την αναβίωση του θρυλικού χαρακτήρα του Marsupilami, του ιστορικού χαρακτήρα που δημιούργησε ο Αντρέ Φρανκέν, ο οποίος επέλεξε και εκπαίδευσε τον Batem για να τον διαδεχθεί.
••• Συναντάμε επίσης τον Xavier North, πρόεδρο της Alliance Française του Παρισιού από το 2024, πρώην γενικό εντεταλμένο για τη γαλλική γλώσσα στο ΥπΕξ της Γαλλίας, ενώ σε συνεργασία με τις εκδόσεις Εστία έρχεται και η Γαλλίδα συγγραφέας Neige Sinno, γνωστή μας από την μήνυση εναντίον του πατριού της για κατ’ εξακολούθηση σεξουαλική κακοποίηση που ενέπνευσε το τελευταίο της βιβλίο, «Θλιβερός τίγρης».
••• Το Ινστιτούτο Γκαίτε παρουσιάσει τον Thomas Feibel από την Γερμανία, κορυφαίο δημοσιογράφο για ζητήματα που αφορούν τα παιδιά και τα ψηφιακά μέσα, τους καθηγητές Dr. Gerhard Lauer, διακεκριμένο για την έρευνα δεδομένων στην ιστορία του βιβλίου και στην πειραματική προώθηση της ανάγνωσης και Dr. Steffen Mau, χαρακτηρισμένο και ως ο «πιο περιζήτητος κοινωνικός εμπειρογνώμονας της χώρας», καθώς και την συγγραφέα Deniz Ohde που μιλά για το βραβευμένο της μυθιστόρημα, «Διάχυτο Φως» (εκδ. Gutenberg).
••• Το ΕΛΙΒΙΠ, σε συνεργασία με το European Union Prize for Literature-EUPL (Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης) διοργανώνει πάνελ με δύο συγγραφείς που έχουν αποσπάσει το βραβείο, και συγκεκριμένα την Raquel Martínez-Gómez από την Ισπανία (2010, Σκιές του Μονόκερου, εκδ. Βακχικόν) και την Lidija Dimkovska) από τη Β. Μακεδονία που σήμερα ζει στη Σλοβενία (2013, Μία ακόμα ζωή, εκδ. Βακχικόν). Από την Ελλάδα θα συμμετέχει ο συγγραφέας Μάκης Μαλαφέκας, υποψήφιος στη βραχεία λίστα για το φετινό βραβείο της EUPL με το βιβλίο του, Deepfake (εκδ. Αντίποδες). Το βραβείο θα ανακοινωθεί λίγες μέρες μετά την ΔΕΒΘ, στις 16 Μαΐου 2025 στο πλαίσιο της έκθεσης βιβλίου της Πράγας.
••• Την ΔΕΒΘ επισκέπτεται ο Shahram Khosravi, καθηγητής Κοινωνικής Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης, γνωστός για τις μελέτες του για το Ιράν και τη Μέση Ανατολή, τη μετανάστευση και την προσφυγιά (εκδ. Νησίδες).
••• Στη Θεσσαλονίκη θα βρίσκεται ο Παλαιστίνιος ποιητής και συγγραφέας, πρόεδρος της Ένωσης Παλαιστινίων Συγγραφέων, Murad Al-Sudani, βραβευμένος με το Διεθνές βραβείο Ποίησης 2017 (εκδ. Ειρήνη), ενώ παράλληλα ο Αβισάι Νιρ Κοέν, συγγραφέας του βιβλίου «Όχι στο όνομά μας. Αγαπώ το Ισραήλ, συμπαραστέκομαι στην Παλαιστίνη» (εκδ. Μελάνι), θα μιλήσει για τα προβλήματα στη Μέση Ανατολή και τις απόψεις του πάνω σε αυτά.
••• Η Ισπανίδα συγγραφέας και καθηγήτρια Συγκριτικής Λογοτεχνίας, Patricia Almarcegui φέρνει «Τα χαμένα ημερολόγια της Ιαπωνίας» (εκδ. Βακχικόν) στη Θεσσαλονίκη, ενώ από τη Χώρα των Βάσκων θα έρθει η συγγραφέας και δημοσιογράφος Danele Sarriugarte που ασχολείται ιδιαίτερα με τη φεμινιστική και queer οπτική.
••• Για το νεανικό κοινό αλλά όχι μόνο, η συγγραφέας και εικονογράφος Lidia Branković από το Βερολίνο θα μας ξεναγήσει στο «Ξενοδοχείο των Συναισθημάτων» (εκδ. Διόπτρα), το πρώτο της βιβλίο που προέκυψε μετά από την εμπειρία της με συναισθηματικές διαταραχές.
••• Η Marta Bartolj, καλλιτέχνιδα και εικονογράφος από τη Σλοβενία, θα μας εισάγει σε «Μικρές πράξεις καλοσύνης» (εκδ. Μεταίχμιο), ενώ ο Berislav Blagojević από τη Σερβία θα μας συστήσει τον «Γκαγκάριν, τον πιο γκαφατζή σκυλάκο του σύμπαντος».
••• Στην 21η ΔΕΒΘ θα συμμετάσχει και ο Joonas Sildre από την Εσθονία με το graphic novel του «Between Two Sounds» σε μια συναρπαστική βραδιά υπό τους ήχους των νεαρών Early Music Group of Kiili που, μαζί με τη σοπράνο Eve Kopli Scheiber, θα παρουσιάσουν το The Art of sound and silence.
••• Η Rene Karabash από τη Βουλγαρία παρουσιάζει την «Ορκισμένη», έναν queer στοχασμό για την ομοφυλοφιλική αγάπη, την οικογένεια και την τιμή (εκδ. Μεταίχμιο).
••• Η Rumena Bužarovska από τη Β. Μακεδονία θα μας παρουσιάσει τη νέα της συλλογή διηγημάτων «Μην κλαις, μπαμπά» (εκδ. Gutenberg).
3ο Διεθνές Επαγγελματικό Πρόγραμμα ΔΕΒΘ
Το διεθνές επαγγελματικό πρόγραμμα της ΔΕΒΘ που πραγματοποιείται στο Κέντρο Δικαιωμάτων ΔΙΑΛΟΓΟΣ, αποτελεί πλέον θεσμό που προσελκύει διακεκριμένους εκδότες και λογοτεχνικούς πράκτορες από το εξωτερικό, δίνοντας και την ευκαιρία μεγαλύτερης εξωστρέφειας της ελληνικής παραγωγής σε συνδυασμό και με την επανεκκίνηση του μεταφραστικού προγράμματος GreekLit.
Στην τρίτη του χρονιά το επαγγελματικό πρόγραμμα εξασφάλισε 30 συμμετοχές από επιφανείς εκδοτικούς οίκους και 19 σημαντικές χώρες, όπως Καναδάς, ΗΠΑ, Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία, Ισπανία, Μεγάλη Βρετανία, Ολλανδία, Ινδία, Πολωνία, Λιθουανία, Εσθονία, Σερβία, Αργεντινή, Αίγυπτο, Τουρκία, Ρουμανία, Μπαγκλαντές, Αρμενία. Από τις 30 αυτές συμμετοχές, οι 9 προέρχονται από την τιμώμενη χώρα, Ιταλία.
Ανεξάρτητα από το πρόγραμμα Fellowship, άλλοι δέκα επαγγελματίες του βιβλίου έχουν δηλώσει ανεξάρτητα συμμετοχή στο επαγγελματικό πρόγραμμα.
Στο Διεθνές Επαγγελματικό πρόγραμμα θα συζητηθούν θέματα έκδοσης και αγοράς βιβλίου για παιδιά και για ενήλικες, ο ρόλος του μύθου και του πολιτισμού στις διεθνείς αγορές, ενώ καταξιωμένοι εμπειρογνώμονες θα μας εισάγουν σε θέματα επίδρασης της Τεχνητής Νοημοσύνης στον εκδοτικό κλάδο. Θα συζητηθούν ζητήματα μετάφρασης σπανιότερων γλωσσών, αλλά και θέματα φύλου. Από το βιβλίο στην οθόνη είναι ο τίτλος ενός ακόμα από τα ενδιαφέροντα πάνελ του προγράμματος.
Στο πρόγραμμα θα παρουσιαστεί και το ThinkPub, ένα ευρωπαϊκό εγχείρημα για την ανάπτυξη δεξιοτήτων των επαγγελματιών του βιβλίου με τη συμμετοχή Ελλήνων εκδοτών. Παρόντες στη φετινή διοργάνωση θα είναι, μεταξύ άλλων, ο Giovanni Hoepli, Αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης Εκδοτών (International Publishers Association, IPA), η Sonia Dranga, Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ευρωπαίων Εκδοτών (Federation of European Publishers, FEP), η Elena Pasoli, Διευθύντρια της Έκθεσης Παιδικού Βιβλίου της Μπολόνια και ο Jacks Thomas, guest director της Bologna Book Plus και τέως διευθυντής της έκθεσης βιβλίου του Λονδίνου.
Επετειακές εκδηλώσεις και Αφιερώματα
Με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννησή του διοργανώνονται εκδηλώσεις για έναν από τους σπουδαιότερους ποιητές της μεταπολεμικής γενιάς, τον Μανώλη Αναγνωστάκη. Τιμάται επίσης ο εμβληματικός συγγραφέας της μεταπολεμικής ελληνικής πεζογραφίας, Γιώργος Ιωάννου, με αφορμή την επέτειο των σαράντα χρόνων από τον θάνατό του. Επίσης, σε συνδιοργάνωση της Helexpo με τον IANOS, θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση και μεγάλη έκθεση αφιερωμένη στα 100 χρόνια από τη γέννηση του Μίκη Θεοδωράκη με πλούσιο υλικό από το προσωπικό του αρχείο.
Εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί και για τα 60 χρόνια από τη δολοφονία του Σωτήρη Πέτρουλα. Το Υπουργείο Πολιτισμού παρουσιάζει τον αφιερωματικό τόμο για τον Λόρδο Βύρωνα με διακεκριμένους ομιλητές και το ΕΛΙΒΙΠ διοργανώνει εκδήλωση-αφιέρωμα στην Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία στην Ιταλία με συντονιστή τον Νίκο Καραπιδάκη και ομιλητές τους/τις: Κατερίνα Καρπινάτο, Φραντσέσκο Σκαλόρα και Μαρία Καρακάουσι.
Το Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο θα παρουσιάσει την τριλογία «Αφιέρωμα στον Γ.Θ. Βαφόπουλο», καθώς και το πρόγραμμα δημιουργικής γραφής για εφήβους, My keywords, είμαι οι λέξεις μου.
Τα 150 χρόνια από τη γέννηση του Τόμας Μαν δίνουν το έναυσμα για μια συζήτηση σχετικά με τον δημόσιο λόγο των συγγραφέων και την ευθύνη του διανοουμένου στον σύγχρονο κόσμο.
Διοργανώσεις-θεσμοί της ΔΕΒΘ
Σε συνεργασία με τους συμμετέχοντες εκδότες, φορείς, ινστιτούτα και ομάδες, η 21η ΔΕΒΘ συνεχίζει και φέτος τις διοργανώσεις της που πλέον αποτελούν αναπόσπαστα στοιχεία της:
••• Το 11ο Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών θα μας παρουσιάσει ένα ευρύ και ποικίλο φάσμα ποιητών και πεζογράφων και θα ετοιμάσει και φέτος το πετυχημένο Poetry Black Box, όπου θα φιλοξενούνται videopoems, αλλά αυτή τη φορά και εκδηλώσεις.
••• Οι Λέσχες Ανάγνωσης θα πραγματοποιήσουν την 3η τους πανελλαδική συνάντηση στο πλαίσιο της ΔΕΒΘ.
••• Στο 9ο Φεστιβάλ Μετάφρασης, πέρα από το γνωστό μας ραντεβού με το συναρπαστικό Translation Slam, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην Τεχνητή Νοημοσύνη, στις μεταφραστικές σπουδές και το αντίκρισμά τους, καθώς και στις αμοιβές των μεταφραστών, αλλά και στη μετάφραση θεατρικών έργων.
••• Παρουσιάζεται επίσης η πλατφόρμα LEILA, ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα σε συντονισμό της Γαλλίας, που από το 2023 προωθεί τη σύγχρονη αραβική λογοτεχνία στην Ευρώπη, με πάνω από 90 συγγραφείς και 70 τίτλους.
Από τις 450 εκδηλώσεις της φετινής ΔΕΒΘ, οι 112 απευθύνονται σε παιδιά, εφήβους και εκπαιδευτικούς. Στην κεντρική έκθεση Ρίμας και Εικονογράφησης «Μικρά και Ιταλικά», 50 συγγραφείς και εικονογράφοι μοιράζονται στίχους με ρίμα και ζωγραφιές με έμπνευση τη φετινή τιμώμενη χώρα, τη λογοτεχνία της, τα σύμβολά της, τους ήρωές της, τις γεύσεις και τις μυρωδιές της.
Πενήντα σχολεία κάθε εκπαιδευτικής βαθμίδας θα επισκεφθούν την έκθεση. Τα απογεύματα της Πέμπτης και της Παρασκευής, καθώς και στη διάρκεια του σαββατοκύριακου, μικροί και μεγαλύτεροι βιβλιόφιλοι θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν παρουσιάσεις βιβλίων, συναντήσεις με συγγραφείς, εικονογράφους και εμψυχωτές, θεατρικά, μουσικά και εικαστικά δρώμενα, εργαστήρια κ.ά. που θα οργανώσουν εκδοτικοί οίκοι και πολιτιστικοί φορείς. Χώρος για περιπέτειες, παιχνίδι, γνώσεις αλλά και επαφή με τα συναισθήματα, υπάρχει για όλα τα παιδιά στο πρόγραμμα της φετινής Γωνιάς, που φέτος επιστρέφει στο περίπτερο 13.
Η έκθεση εμπνέει την πόλη
Σαν να μην τις χωρούν τα 16.000τμ της HELEXPO, πολλές από τις εκδηλώσεις της ΔΕΒΘ απλώνονται σε αγαπημένα σημεία της πόλης: Ανάμεσά τους, παρουσιάσεις βιβλίων στο Cafe Ζώγια – Βιβλίο Τσάι και Συμπάθεια και στη Μουσική Σκηνή Πριγκιπέσσα.
Μενού εμπνευσμένο από την Ιταλία θα προτείνουν συγκεκριμένα εστιατόρια, όπως το Mare e Monti, το Navona Ristorante και το Tonino Esperienza Italiana. Επίσης, στο πλαίσιο της έκθεσης θα προβληθεί η αυτοσαρκαστική ταινία «Έχω κάτι να πω» του συγγραφέα – σκηνοθέτη Στράτου Τζίτζη, με κεντρικό χαρακτήρα έναν αποτυχημένο σκηνοθέτη που προσπαθεί να βρει εκδότη για να βγάλει ένα βιβλίο φιλοσοφίας.