Περικλής Κοροβέσης – ένας αντισυμβατικός διανοούμενος

Ο Περικλής Κοροβέσης, μια εμβληματική μορφή της ελληνικής διανόησης, υπήρξε ένας συγγραφέας, δημοσιογράφος και πολιτικός ακτιβιστής που άφησε το ανεξίτηλο στίγμα του στην πολιτική και πολιτιστική ζωή της χώρας. Γεννημένος στην Αθήνα το 1941, ο Κοροβέσης έζησε μια ζωή γεμάτη έντονες εμπειρίες, αγώνες και αναζητήσεις, διαμορφώνοντας μια προσωπικότητα αντισυμβατική, αιχμηρή και βαθιά ανθρώπινη.

Από τα φοιτητικά του χρόνια, ο Κοροβέσης εντάχθηκε στην Αριστερά και ανέπτυξε έντονη πολιτική δράση. Συμμετείχε ενεργά στους αγώνες κατά της δικτατορίας του 1967-1974, υπέστη βασανιστήρια και φυλακίσεις, και έγινε σύμβολο της αντίστασης κατά του καθεστώτος. Οι εμπειρίες αυτές σημάδεψαν βαθιά τη ζωή και το έργο του, τροφοδοτώντας το πάθος του για την ελευθερία, τη δικαιοσύνη και την κοινωνική αλλαγή.

Μετά την πτώση της δικτατορίας, ο Κοροβέσης συνέχισε την πολιτική του δράση, συμμετέχοντας σε διάφορα αριστερά σχήματα και εκφράζοντας τις απόψεις του μέσα από τα γραπτά του και τις δημόσιες παρεμβάσεις του. Η κριτική του ματιά, ο αιχμηρός του λόγος και η ανυποχώρητη στάση του τον κατέστησαν μια φωνή που δεν δίσταζε να τα βάλει με τα κατεστημένα και να υπερασπιστεί τα δικαιώματα των αδυνάτων.

Το συγγραφικό έργο του Κοροβέση είναι πλούσιο και πολυδιάστατο. Περιλαμβάνει μυθιστορήματα, δοκίμια, αυτοβιογραφικά βιβλία και θεατρικά έργα, στα οποία ο συγγραφέας εξερευνά με ειλικρίνεια και τόλμη τα τραύματα της ιστορίας, τις αντιφάσεις της ανθρώπινης φύσης και τις προκλήσεις της σύγχρονης κοινωνίας. Το πιο γνωστό του βιβλίο, “Ανθρωποφάγοι”, στο οποίο περιγράφει τις φρικαλεότητες των βασανιστηρίων που υπέστη κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, αποτελεί ένα συγκλονιστικό ντοκουμέντο και μια σπαρακτική μαρτυρία για την αγριότητα του καθεστώτος.

Ο Κοροβέσης δεν ήταν μόνο ένας πολιτικός ακτιβιστής και ένας ταλαντούχος συγγραφέας, αλλά και ένας άνθρωπος με βαθιά καλλιέργεια, ευρύτητα πνεύματος και αστείρευτο χιούμορ. Οι γνώσεις του στην ιστορία, τη φιλοσοφία και τη λογοτεχνία ήταν εντυπωσιακές, ενώ η ικανότητά του να συνδυάζει το σοβαρό με το κωμικό, το τραγικό με το ειρωνικό, έκανε τα γραπτά του και τις ομιλίες του ιδιαίτερα γοητευτικά και αποτελεσματικά.

Η συμβολή του Κοροβέση στην ελληνική διανόηση είναι πολύτιμη. Με το έργο του, ο συγγραφέας κατάφερε να αφυπνίσει συνειδήσεις, να προκαλέσει τον προβληματισμό και να εμπνεύσει τους ανθρώπους να αγωνιστούν για έναν καλύτερο κόσμο. Η κληρονομιά του παραμένει ζωντανή και επίκαιρη, αποτελώντας μια πηγή έμπνευσης για τις νέες γενιές.

Ο Περικλής Κοροβέσης έφυγε από τη ζωή στις 27 Ιανουαρίου 2020, αφήνοντας πίσω του ένα δυσαναπλήρωτο κενό. Ωστόσο, το έργο του και η παρακαταθήκη του συνεχίζουν να μας συντροφεύουν, υπενθυμίζοντάς μας την αξία της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της ανθρωπιάς. Η φωνή του, αν και σίγησε, παραμένει ισχυρή και επίκαιρη, καλώντας μας να μην συμβιβαζόμαστε με την αδικία, να μην υποτασσόμαστε στην εξουσία και να μην χάνουμε ποτέ την ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον.

Η ζωή του Περικλή Κοροβέση ήταν μια ζωή γεμάτη πάθος, αγώνα και δημιουργία. Από τα φοιτητικά του χρόνια μέχρι το τέλος της ζωής του, ο Κοροβέσης δεν έπαψε ποτέ να αγωνίζεται για τα πιστεύω του, να υπερασπίζεται τους αδικημένους και να καταγγέλλει την αδικία. Η στάση ζωής του, η ακεραιότητά του και η ανυποχώρητη στάση του τον κατέστησαν ένα πρότυπο για πολλούς ανθρώπους που αγωνίζονται για έναν πιο δίκαιο και ανθρώπινο κόσμο.

Το έργο του Κοροβέση δεν περιορίζεται μόνο στην καταγραφή των ιστορικών γεγονότων και στην κριτική της κοινωνικής και πολιτικής πραγματικότητας. Ο συγγραφέας καταφέρνει να συνδυάσει την ιστορική ακρίβεια με την λογοτεχνική αφήγηση, δημιουργώντας έργα που είναι ταυτόχρονα ενημερωτικά, συγκινητικά και καλλιτεχνικά άρτια. Η γλώσσα του είναι ζωντανή, άμεση και συχνά προκλητική, ενώ το ύφος του χαρακτηρίζεται από την ειρωνεία, το σαρκασμό και το χιούμορ.

Ο Κοροβέσης δεν ήταν ένας συγγραφέας που έγραφε για να ευχαριστήσει το κοινό ή να κερδίσει την αναγνώριση. Έγραφε για να εκφράσει τις ιδέες του, να καταγγείλει την αδικία και να αφυπνίσει τις συνειδήσεις. Τα βιβλία του είναι συχνά δύσκολα και απαιτητικά, αλλά ταυτόχρονα συναρπαστικά και διαφωτιστικά. Ο συγγραφέας δεν φοβάται να θίξει τα κακώς κείμενα της κοινωνίας, να αναδείξει τις αντιφάσεις της ανθρώπινης φύσης και να θέσει τα μεγάλα υπαρξιακά ερωτήματα.

Η επιρροή του Κοροβέση στην ελληνική κοινωνία είναι σημαντική. Τα βιβλία του έχουν διαβαστεί από χιλιάδες ανθρώπους, έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και έχουν αποτελέσει αντικείμενο μελέτης και συζήτησης. Οι ιδέες του έχουν επηρεάσει πολλούς νέους ανθρώπους που αγωνίζονται για έναν καλύτερο κόσμο, ενώ η κριτική του ματιά και η αιχμηρή του γλώσσα συνεχίζουν να αποτελούν πηγή έμπνευσης και προβληματισμού.

Ο Περικλής Κοροβέσης ήταν ένας άνθρωπος που έζησε με πάθος και ακεραιότητα, ένας συγγραφέας που έγραψε με τόλμη και ειλικρίνεια, ένας διανοούμενος που δεν δίστασε να τα βάλει με τα κατεστημένα και να υπερασπιστεί τα δικαιώματα των αδυνάτων. Η ζωή και το έργο του αποτελούν μια πολύτιμη παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές, καλώντας μας να μην συμβιβαζόμαστε με την αδικία, να μην υποτασσόμαστε στην εξουσία και να μην χάνουμε ποτέ την ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

Γεννήθηκε το 1941 στο Αργοστόλι. Σπούδασε θέατρο με τον Δημήτρη Ροντήρη, σημειολογία με τον Roland Barthes και παρακολούθησε μαθήματα με τον P. Vidal Naquet και τον Κορνήλιο Καστοριάδη στο Παρίσι.

Από μικρή ηλικία μετείχε ενεργά στο μαχητικό δημοκρατικό κίνημα της Αριστεράς. Φυλακίστηκε και εξορίστηκε επί χούντας. Η φυλακή και τα βασανιστήρια που υπέστη από την 7χρονη δικτατορία τον σημάδεψαν, και εκείνος έδωσε την προσωπική του απάντηση γράφοντας το βιβλίο «Ανθρωποφύλακες», ένα βιβλίο που, με όλους τους αναγκαίους, συνωμοτικούς κανόνες της εποχής, πέρασε τα κλειστά σύνορα της χώρας και εκδόθηκε στο εξωτερικό. Είκοσι πέντε πολυγραφημένα αντίτυπα στη Γενεύη ήταν αρκετά να αφυπνίσουν ολόκληρη την Ευρώπη για το τι πραγματικά συμβαίνειστη χώρα που γέννησε τη Δημοκρατία.

Το ταπεινό φυλλαδιάκι επρόκειτο να γίνει γνωστό μέσα σε λίγες εβδομάδες, σε όλο τον κόσμο. Οι «Ανθρωποφύλακες» άρχισαν να μεταφράζονται από τη μια γλώσσα στην άλλη και να κυκλοφορούν σε πολλές χώρες, προκαλώντας το ενδιαφέρον και τον θαυμασμό σημαντικών διανοουμένων και υπερασπιστών των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Έφτασαν και στην Ελλάδα μαζί με τον παράνομο αντιστασιακό Τύπο.

Ακολούθησε η κατάθεση του Περ. Κοροβέση στο Συμβούλιο της Ευρώπης, το οποίο ήταν ο πρώτος διεθνής θεσμός στον οποίο αποκαλύφθηκε το απάνθρωπο πρόσωπο της δικτατορίας της 21ης Απριλίου. Η χούντα, βέβαιη για την καταδίκη της, έσπευσε να αποχωρήσει από το Συμβούλιο, παραδεχόμενη εμμέσως τις καταθέσεις του Κοροβέση και των άλλων θυμάτων της που κατόρθωσαν να φτάσουν στο βήμα του Στρασβούργου.

Εκτός από πεζά, έγραψε θέατρο, παιδικά και ποίηση. Παράλληλα με τη συγγραφική του δραστηριότητα, είχε μόνιμες στήλες στην Ελευθεροτυπία και στην Εποχή ενώ συνεργάστηκε και με διάφορα περιοδικά, πολιτικά ή λογοτεχνικά, όπως η Γαλέρα.
Το 1998 εξελέγη δημοτικός σύμβουλος στο Δήμο Αθηναίων, με το συνδυασμό του Λέοντα Αυδή (ΚΚΕ) και αργότερα βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ στο ξεκίνημα του. Το 2007 εκλέχθηκε στην Α΄περιφέρεια Αθηνώνκαι μετείχε στη Διαρκή Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής που ήταν μέλος της Διπλωματικής Αντιπροσωπείας για τη φιλία και συνεργασία με τα κοινοβούλια της Γεωργίας, Νότιας Αφρικής και Σουηδίας. Το 2009 αποχώρησε από τον ΣΥΡΙΖΑ.

Έφυγε από τη ζωή τον Απρίλη του 2020 σε ηλικία 79 ετών, στις 11 Απριλίου 2020.

ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ

Το πρώτο και πιο γνωστό του βιβλίο είναι οι Ανθρωποφύλακες (1969), όπου περιγράφονται τα βασανιστήρια στα οποία προέβαινε η Χούντα των Συνταγματαρχών και η προσωπική του εμπειρία. Αρχικά κυκλοφόρησε κρυφά, αλλά αργότερα μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες.[14]

Έκτοτε έχει δημοσιεύσει και άλλα βιβλία, όπως Αριστερή Ανακύκλωση, Παράπλευρες καθημερινές απώλειες, Γυναίκες ευσεβείς του πάθους, Η πολιτική βία είναι πάντοτε φασιστική, Στο κέντρο του περιθωρίου, κλπ.

Εκτός από πεζά, έχει συγγράψει και θεατρικά (π.χ. Tango Bar), αλλά και παιδικά έργα.

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ

Έχει εργαστεί ως αρθρογράφος στις εφημερίδες Ελευθεροτυπία, Η Εποχή και στην Εφημερίδα των Συντακτών. Επίσης, έχει συνεργαστεί με διάφορα περιοδικά, πολιτικά ή λογοτεχνικά, όπως η Γαλέρα.