Η Ανθρωπολογία της Πλατείας: Μια Μελέτη των “Αγανακτισμένων”
Η Εμπειρία της Πλατείας Συντάγματος
Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια ανθρωπολογική προσέγγιση των κινητοποιήσεων που έλαβαν χώρα στην πλατεία Συντάγματος το 2011, γνωστές ως το κίνημα των “Αγανακτισμένων”. Στόχος είναι να αναδειχθεί η εμπειρία των συμμετεχόντων στην καθημερινή ζωή της πλατείας, συνδέοντας την με τα συναισθήματα και τη μουσική. Η μελέτη βασίζεται σε εθνογραφικά δεδομένα που συλλέχθηκαν μέσω συνεντεύξεων και επιτόπιας παρατήρησης κατά τη διάρκεια των κινητοποιήσεων, από τον Μάιο έως τον Αύγουστο του 2011.
Μουσική και Συναισθήματα ως Αναλυτικά Εργαλεία
Η μουσική και τα συναισθήματα αποτελούν τα κύρια αναλυτικά εργαλεία του βιβλίου. Ενισχύοντας τις σύγχρονες θεωρητικές τάσεις που υπογραμμίζουν τη σημασία των συναισθημάτων στην έρευνα των κοινωνικών κινημάτων, η μελέτη εστιάζει στην ποικιλία των συναισθημάτων που εκφράστηκαν στο Σύνταγμα, τα οποία δεν περιορίζονταν στην “αγανάκτηση”. Επιπλέον, σε αντίθεση με την υπάρχουσα βιβλιογραφία που δίνει έμφαση στο τραγούδι, στο Σύνταγμα κυριάρχησε ο συλλογικός μουσικός και ρυθμικός αυτοσχεδιασμός.
Η Πλατεία ως Ζώνη Πολιτισμικού Αυτοσχεδιασμού
Η πλατεία Συντάγματος αναδεικνύεται ως μια “ζώνη πολιτισμικού αυτοσχεδιασμού”, σύμφωνα με τον ανθρωπολόγο Ντέιβιντ Γκραίμπερ. Άνθρωποι με διαφορετικές καταβολές επιδίωξαν να βρουν τρόπους να συνυπάρξουν, να “πειραματιστούν” και να “αυτοσχεδιάσουν”, χωρίς απαραίτητα να μοιράζονται κοινές ιδεολογικές πεποιθήσεις. Η πολιτική δράση συνδυάστηκε με τη μουσική, δημιουργώντας μια νέα κουλτούρα κοινωνικής συνύπαρξης και εκφράζοντας μια νέα σχέση των ανθρώπων με τα κοινά.
Η Συγγραφέας
Η Μαρία Παπαπαύλου γεννήθηκε το 1970 στο Νταβός της Ελβετίας. Σπούδασε Φιλοσοφία και Κοινωνικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και Ανθρωπολογία και Εθνομουσικολογία στα Πανεπιστήμια Λέιντεν της Ολλανδίας και Λειψίας της Γερμανίας. Η πρόσφατη έρευνά της, η οποία αποτελεί και το αντικείμενο αυτού του βιβλίου, διεξήχθη το 2011 στην πλατεία Συντάγματος. Έχει συγγράψει τα βιβλία “Der Flamenco als Präsentation von Differenz. Gitanos und Mehrheitsbevölkerung Westandalusiens in Ethnologischer Perspektive” (2000) και, σε συνεργασία με τη Βασιλική Λαλιώτη, “…γιατί κυλά στο αίμα μας”: Από το αρχαίο δράμα στο φλαμένκο: Επιστρέφοντας την ανθρωπολογία στο πεδίο της εμπειρίας” (Κριτική 2010), ενώ έχει δημοσιεύσει ανθρωπολογικά και εθνομουσικολογικά άρθρα σε ελληνικά και ξένα επιστημονικά περιοδικά. Έχει διδάξει σε διάφορα πανεπιστήμια της χώρας (Θράκη, Θεσσαλία, Κρήτη) και σήμερα είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών.
